TÜRKÇE NEREYE DOĞRU GİDİYOR?

Türkçe nereye gidiyor, zenginliğe mi fakirliğe mi? Türkçenin fakirleştiğini iddia etmenin gerçekle ne kadar ilişkisi olabilir sorusu üzerinde düşünmek ve mukayese etmek zamanıdır.

Söz varlığı açısından Türkçenin zenginliği sözlüklerden anlaşılabilir mi?

TDK’nın 2011 yılında yayımladığı TÜRKÇE SÖZLÜK’ün Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın’ın kaleme aldığı sunuş yazısından bazı alıntılar yapalım:

a)        “1945 yılında yayımlanan Türkçe sözlükte

 32 104 söz,

b)        1955 yılında yapılan ikinci baskısında 35 738 sözcük,

c)      1959 yılında yapılan üçüncü baskıda 37 921 söz,

d)      1974 yılında yapılan altıncı baskıda 45 178 söz,

e)      1983 yılında yapılan yedinci baskıda 59 727 söz,

f)       1988 yılında yapılan sekizinci baskıda 63 321 söz,

g)      1998 yılında yapılan dokuzuncu baskıda 98 107 söz,

h)      2005 yılında yapılan onuncu baskıda 104 481 söz,

i)       2011 yılında yapılan on birinci baskıda 122 423 söz varlığına sahip olduğu” belirtilmektedir.( Prof. Dr. Şükrü Haluk Akalın. TDK Türkçe Sözlük, 11. Baskı. Sunuş, s:xı-xx)

j)       “Türk Dil Kurumunun hazırladığı ve Büyük Türkçe Sözlük adını verdiği bu sözlükte yaklaşık beş yüz yetmiş iki bin(572.000) söz varlığı vardır.” (Türkçe Sözlük 11. Baskı, Ankara 2011, s:2673) Yaşar Çağbayır’ın Türkçe sözlüğünde

 354 000 kelime olduğunu da belirtmeliyiz.

Sözcük sayısındaki artış gidişatın iyiye doğru olduğunu gösteriyor, bunun bir başka izahı yoktur. Yalnız Türkçenin söz varlığının bundan ibaret olduğunu zannetmek Türkçenin hazinelerinden ve tadından haberdar olmamakla ancak izah olunabilir.

Türkçenin zenginliğinin bir başka yüzünü pek gündeme getirmiyoruz. Hikmetli ve mecazlı ifadeler dilimize o kadar tarifsiz ifade zenginliği katmaktadır ki, bunun üzerinde duran dil Uzmanları vardır ama çoğu edebiyatçı bunları yazılarında kullandıkları halde bunun dile kazandırdıklarını anlatmak ihtiyacı duymamışlardır.